Kayseri ile Afyon’un sucuk- pastırma rekabeti, Avrupa’ya taşındı

TÃœRKÄ°YE’nin ilk coÄŸrafi iÅŸaretli ürünlerinden Kayseri sucuÄŸu ve pastırması ile Afyon sucuÄŸu ve pastırması arasındaki yarış, Avrupa’ya taşındı. Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan coÄŸrafi iÅŸaret tescili alan iki il, bu ürünler için Avrupa Komisyonu’na yaptığı Korumalı CoÄŸrafi Ä°ÅŸaret baÅŸvuru sonuçlarını bekliyor.Kayseri ve Afyon arasındaki sucuk ve pastırma yarışı Avrupa’ya taşındı. Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan coÄŸrafi iÅŸaret tescili alan iki il, bu ürünler için Avrupa Komisyonu’na yaptığı Korumalı CoÄŸrafi Ä°ÅŸaret baÅŸvuru sonuçlarını bekliyor.Afyon ve Kayseri’nin sucuk ve pastırma rekabetinde Türkiye’de Marka ve Patent Kurumu’ndan ilk coÄŸrafi iÅŸaret baÅŸvurusu yapan ve tescili alan il Kayseri iken, Avrupa BirliÄŸi coÄŸrafi iÅŸaret baÅŸvurusunu yapan ilk il ise Afyon. Kayseri pastırması 2001, Kayseri sucuÄŸu 2002 yılında coÄŸrafi iÅŸaret tescili alırken, Afyon pastırması 2004, Afyon sucuÄŸu ise 2005 yılında coÄŸrafi iÅŸaret tescili aldı. Avrupa BirliÄŸi coÄŸrafi iÅŸaret tescili için ilk baÅŸvuru ise Afyon sucuÄŸu ve pastırması için 2012 yılında yapılırken Kayseri sucuÄŸu ve pastırması için 2017 yılında baÅŸvurular yapıldı.Yöresel Ãœrünler ve CoÄŸrafi Ä°ÅŸaretler Türkiye AraÅŸtırma Ağı (YÃœCÄ°TA) BaÅŸkanı Prof. Dr. Yavuz TekelioÄŸlu, Türkiye’de Afyonkarahisar ve Kayseri illerinin sucuk ve pastırma rekabeti ile benzer durumdaki bazı iller ve yöresel ürünlerinden örnekler verdi. Türkiye’de coÄŸrafi iÅŸaretli ürün baÅŸvurularında bazı ürünlerde duplikasyon (çoÄŸaltma) olduÄŸunu belirten Prof. Dr. TekelioÄŸlu, ‘Kayseri’nin sucuk ve pastırması ile Afyon’un sucuk ve pastırması AB’de coÄŸrafi iÅŸaret bekliyor. Åžehirler ve ürünler arasında bir rekabet var ama öncelikle AB tescili alarak ürünler kendi tanınırlığını artırmak ve AB’de korunmak istiyor. Bu çok önemli’ dedi.COÄžRAFÄ° Ä°ÅžARET YETMÄ°YORAB’den tescil alımının tek başına yeterli olmayacağını söyleyen Prof. Dr. TekelioÄŸlu, ‘Bizzat gözledik, Antep baklavası Antep’te korunamıyor. Neden, çünkü coÄŸrafi iÅŸaret yönetiÅŸimi tanınmıyor. Sistem çalışmadığı sürece AB’den tescil almak da çok anlam ifade etmiyor. CoÄŸrafi iÅŸaretlerde, ‘coÄŸrafi iÅŸaret tecavüzü’ dediÄŸimiz olaylar da çok yaÅŸanıyor. Yani bunların sahtelerinin yapılması falan. Söz gelimi Avrupa Fikri Mülkiyet Ofisi’nin 2014 çalışmalarına göre AB’de coÄŸrafi iÅŸaret tecavüzünden kaynaklanan zarar 4,5 milyar Euro. Bunun 1,5 milyar Euro’su Fransa’ya ait. Yani AB’de sahtecilik çok yoÄŸun bir ÅŸekilde oluyor. Özellikle internet üzerinden coÄŸrafi iÅŸaret tecavüzü çok var’ diye konuÅŸtu.Ä°HTÄ°LAFLAR DOÄžABÄ°LÄ°YORTürkiye’de olduÄŸu gibi baÅŸka ülkeler ve kentler arasında da ihtilaflar doÄŸabildiÄŸine iÅŸaret eden Prof. Dr. TekelioÄŸlu, Cezayir ve Tunus arasındaki hurma sorunundan örnek verdi. Prof. Dr. TekelioÄŸlu, ‘Bir hurma çeÅŸidi, ışığa tuttuÄŸunuzda çekirdeÄŸi görülür. O ‘benim’, öbür ‘benim’ diyor. Bizde de böyle ÅŸeyler var. Siirt Büryan kebabı için tescil aldı, Bitlis ‘benim’ diyor. Evliya Çelebi’nin Bitlis’ten geçtiÄŸinde Büryan kebabının Bitlis’e ait olduÄŸunu söylemesi. O tarihlerde ise Siirt, Bitlis’e baÄŸlıymış’ dedi.KENTLER ARASI REKABETYeni bir tartışmanın da Vakfıkebir ekmeÄŸiyle ilgili olduÄŸunu anlatan Prof. Dr. TekelioÄŸlu, ‘Trabzon’un, buna karşın Giresun Görele ilçesinin ÇavuÅŸlu beldesi, ‘ÇavuÅŸlu ekmeÄŸi’ olarak tescil aldı. Åžimdi ikisi arasında korkunç bir rekabet var. Bu rekabet aynı zamanda kentlerde coÄŸrafi iÅŸaret tescil sayılarını artırmak yönünde de kendini gösteriyor. Kentler arasında da rekabetten çok kendi öz varlıklarına, yerel deÄŸerlerine sahip çıkmak diye isimlendirmek daha güzel olur’ diye konuÅŸtu.EKOSÄ°STEM FARKISucuk ve pastırma için AB’ye yapılan coÄŸrafi iÅŸaret baÅŸvurularında Afyon’un mahreç iÅŸareti, Kayseri’nin ise menÅŸei iÅŸareti taşıdıklarını dile getiren Prof. Dr. TekelioÄŸlu, şöyle devam etti: ‘CoÄŸrafi iÅŸaretli ürünlerde her ürünün bulunduÄŸu coÄŸrafyalardan kaynaklanan özellikleri vardır. BulunduÄŸu yöre, o coÄŸrafi alanda bir ekosistem var. ÖrneÄŸin Finike portakalını o ekosistem sayesinde üretiyoruz. Toprak, iklim, gibi ya da bir insan gücü, beÅŸeri kitle var. Bu beÅŸeri kitle tarihler boyunca bir ürünü üretme konusunda son derece geliÅŸmiÅŸ bilgi, yetenek, ustalık geliÅŸtirmiÅŸ. Bu ustalığın sonucunda o ürün çıkıyor. Çorum’da leblebi çıkıyor ama Çorum’da nohut bile üretilmiyor. Ama bilgi beceri, ustalık orada.’PASTIRMALAR ARASINDA REKABETHer ürünün bulunduÄŸu yerin, doÄŸal özelliklerinin lezzet ve aromasına katkıda bulunduÄŸuna iÅŸaret eden Prof. Dr. TekelioÄŸlu, ‘Pastırmada kullanılan etin niteliÄŸi gerekir, bu hayvanların nerelerde hangi otlarla beslendiÄŸi, yapım tekniÄŸi. ÖrneÄŸin kurutma çok önemlidir. Onları kuruturlar, deÄŸiÅŸik yönlerden gelen rüzgarlar bile etkiler. Tamamen yapım tekniÄŸi, metodu, ustalık sonucudur. Farklar buradan kaynaklanır. En son bu rekabete Kastamonu pastırması da eklendi. Dolayısıyla pastırmalar arasında bir rekabet var’ dedi.TÃœKETÄ°CÄ°NÄ°N DAMAK ZEVKÄ°NE GÖRE DEĞİŞİRBu ürünlerle ilgili tercihin ise tüketicinin damak zevkine göre deÄŸiÅŸtiÄŸini söyleyen Prof. Dr. TekelioÄŸlu, ‘Ama hepsi de çok güzel, bizim ülkemizin, kentlerimizin öz varlıkları. Hepsinin arkasında çok önemli bir birikim, ustalık, tarihi miras, gelenek, kültür var. Dolayısıyla bütün bunların sonucunda biz ÅŸanslıyız. Bu ürünlere ulaÅŸabiliyoruz’ diye konuÅŸtu.’ASIRLARDIR SUCUK KONUSUNDA AFYON EN ZÄ°RVEDEDÄ°R’Afyonkarahisar’daki vatandaÅŸlar ve esnaf ise Afyon sucuÄŸunun ülkede deÄŸil dünyada birinci sırada olduÄŸunu savundu. 10 yıldır Ä°kbal Sucukları’nda satış elemanı olarak çalışan Åžerafettin Kilci (30), ‘Sucukta, ekmek kadayıfında, lokumda, kaymakta, Afyonkarahisar en baÅŸta ilgi çekmekte. Afyonkarahisar zaten bilindiÄŸi gibi gastronomi ÅŸehridir. Bu konu çok geç kalınmış bir noktadır. Ä°nÅŸallah bundan sonra yurt içi, yurt dışı, Afyon sucuÄŸumuzu ve yöresel ürünlerimizi gastronomi ÅŸehri olarak en çok zirveye taşımaktayız. Bunun Afyon’a çok büyük etkisi olur. Afyonkarahisar ile Kayseri rekabetten dolayı, sucukta tartışmaya girilmez. Afyon eskiden beri sucuk yapmaktadır. Asırlardır sucuk konusunda Afyon en zirvededir. Bu tartışılmaz. Türkiye’nin deÄŸil, dünyanın birinci sırasındadır’ dedi.’KAYSERÄ° SUCUÄžU DA GÃœZEL AMA AFYON SUCUÄžU TARTIÅžILMAZ’Esnaf Emre Argadal (25), ‘Bir Ankaralı olarak Afyon sucuÄŸunu Kayseri sucuÄŸundan daha iyi görüyorum. Ankara’da yok Afyon sucukları. Kayseri sucuÄŸu da güzel ama tartışılmaz Afyon sucuÄŸudur’ diye konuÅŸtu.’TABÄ° KÄ° AFYON SUCUÄžU’Satış danışmanı Esra Göbel (30) ise, ‘Tabii ki Afyon sucuÄŸu. Kalitesini kendi çapında tescillemiÅŸ. Lezzetinin herkes farkında, pek de tartışmaya açık bir konu deÄŸil’ diye konuÅŸtu.Afyonkarahisar’ın sucuÄŸunun meÅŸhur olduÄŸunu ifade eden lokanta sahibi AyÅŸe SafkurÅŸun da şöyle konuÅŸtu: ‘Kayseri’de çemen de katılıyor, biraz daha ağır oluyor onların sucukları ve çok yaÄŸlı oluyor. Bizimkinde yaÄŸ oranı ile et oranı daha orantılı olduÄŸu için hatta gördüğünüz gibi hiç yaÄŸ katmadan sucuklarımızı piÅŸirdik. Bu kadar yaÄŸ oranı iyi geliyor. Yumurtamıza daha iyi lezzet katabilmek için de çok az bir ÅŸey tereyağı kattık. Kayseri sucuÄŸu ile Afyon sucuÄŸunun tartışmaya açılabilecek bir tarafı yok. Afyonkarahisar sucuÄŸumuz tartışmasız en önde.”SUCUK VE PASTIRMA DENÄ°LDİĞİNDE AKLA Ä°LK GELEN ÅžEHÄ°R KAYSERÄ°’DÄ°R’Kayseri Ticaret Borsası BaÅŸkanı Recep BaÄŸlamış ise Kayseri sucuÄŸuna Avrupa BirliÄŸi’nden coÄŸrafi iÅŸaret geleceÄŸine inandığını belirterek, ‘Kayseri sucuk, pastırma ve mantıda lider bir konumda. Kayseri Ticaret Odası 2017 yılında Kayseri pastırması, Kayseri sucuÄŸu ve Kayseri mantısı olmak üzere AB’ye coÄŸrafi iÅŸaret noktasında müracaatı olmuÅŸtu. Bu baÅŸvuralar normalde iki yıl içerisinde sonuçlanıyor, fakat 4 yıla yakın bir zaman oldu. Büyük ihtimalle, coÄŸrafi iÅŸaretin tam manasıyla Kayseri’ye verilmesiyle ilgili araÅŸtırmalar devam ediyor. Ä°nanıyorum ki Kayseri sucuÄŸuna AB’den coÄŸrafi iÅŸaret verilecektir. Biz Türkiye’de ilk adımı Türkiye Cumhuriyeti’nde coÄŸrafi iÅŸareti Kayseri olarak aldık. Kayseri olarak bizim isteÄŸimiz, pastırmada olduÄŸu gibi bu tescilin AB tarafından Kayseri’ye verilmesi beklentisindeyiz. Afyon ilimizde sucuÄŸu ile ilgili iddiaları var bu iddiaları öldürebilmek için de coÄŸrafi iÅŸaret belgesini alacağız’ diye konuÅŸtu.Kayseri’de sucuk üretiminin yıllardan bu yana devam ettiÄŸini kaydeden BaÄŸlamış, şöyle konuÅŸtu: ‘1950 yıllarına dayanan bir sucuk imalatımız var. Sucukta ‘avcar’ dediÄŸimiz baharat olasılığımız Türkiye’ye hitap eden bir tatta. SucuÄŸu Türkiye’ye tanıtan ilk Kayseri, üretimi Kayseri’de baÅŸlıyor daha sonra yaygınlaşıyor. DiÄŸer illerimiz de tabi ki üretim yapacaklar, Kayseri sucuÄŸunu örnek alarak satışında da özellikle Kayseri sucuÄŸu diye satmaya baÅŸlıyorlar. Her bölgemizin kendine göre iddiası var, bizim bölgemizin özellikle iddiası ‘avcar’ ve dana etinden yapıyor olmamız. Bizim sucuÄŸumuzun eti erkek hayvanlardan elde edilen, birinci kalite ürün olması en önemli özelliÄŸimiz. Bugüne kadar Türkiye’ye önderlik yaptı, bundan sonra da sucuk Türkiye’de Kayseri markası olarak liderliÄŸini sürdürecek. Asla Kayseri sucuÄŸunu ne Afyon’a ne de diÄŸer illerimize kaptırmayacağız. Aynı pastırmada olduÄŸu gibi sucukta Türkiye’de liderdir. Sucuk ve pastırma denildiÄŸinde aklımıza ilk gelen ÅŸehir Kayseri’dir. Bunu da Afyonlu kardeÅŸlerimize duyurmuÅŸ olalım.”KAYSERÄ° SUCUÄžUNUN LEZZETÄ°, BAHARATIN LEZZETÄ°NDEN GELÄ°R’Korumalı CoÄŸrafi Ä°ÅŸaret’in Kayseri’ye verileceÄŸinden emin olduklarını söyleyen 40 yıllık pastırma ve sucuk satan Adem Karaca, ‘Kayseri’de çok eski bir geçmiÅŸe sahip olan sucuÄŸun lezzeti, Erciyes’in rüzgarından ve baharatın lezzetinden gelir. Kayseri sucuÄŸunu piÅŸirmeden de yemek mümkün. SucuÄŸun doldurulduÄŸu bağırsak çok önemlidir. Lifli olan Kayseri sucuÄŸunu piÅŸirmek için tavaya birkaç damla su koymak yeterlidir. Afyon kaymağı ve lokumuyla ünlü bir ÅŸehir. Korumalı CoÄŸrafi Ä°ÅŸaret Kayseri’ye verilecektir’ dedi.AlışveriÅŸ için Fransa’dan Kayseri’ye gelen Nurettin Altay da, ‘Kendimi bildim bileli sucuk ve pastırma alışveriÅŸlerimizi Kayseri’den yaparım. Kayseri sucuÄŸunun acılığı, baharatı damak tadıma uyuyor. Afyon sucuÄŸunu hiç yemedim. Ä°ki ÅŸehir arasında bir kıyaslama yapılıyorsa kesinlikle Kayseri sucuÄŸudur’ diye konuÅŸtu. 

Bir önceki yazımız olan Meteoroloji'den 32 il için sarı kodlu uyarı! Kuvvetli sağanak geliyor başlıklı makalemizde Güncel, Haber ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü hakkında bilgiler verilmektedir.