Prof. Dr. Ercan: Marmara?da büyük deprem Tekirdağ?da olacak
| JEOFİZİK Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Marmara Bölgesi’nde büyük depremin TekirdaÄŸ’da olacağını iddia etti. Ercan, ‘Kimse TekirdaÄŸ depreminden söz etmiyor herkes İstanbul diyor. Oysaki büyük deprem TekirdaÄŸ’da olacak. Marmara EreÄŸlisi’nin beklediÄŸi depremin yıkım kuvveti de 9 olacaktır. İstanbul’da beklenen depremde açığa çıkacak güç 4,3 atom bombası gücünde olacak ama Marmara EreÄŸlisi’nde olacak olan depremde açığa çıkacak güç ise 24 atom bombasına eÅŸ deÄŸer olacaktır? dedi.Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, TekirdaÄŸ’ın Marmara EreÄŸlisi ilçe Belediyesi’nin düzenlediÄŸi, ‘Deprem her an kapımızda? konulu panele katıldı. Marmara EreÄŸlisi Kaymakamı Sıdkı Zeyin, Belediye BaÅŸkanı Hikmet Ata, Namık Kemal Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mümin Åžahin ile davetlilerin katıldığı panelde konuÅŸan Prof. Dr. Ercan, Türkiye’nin deprem açısından en güvenli illerinin Kırklareli ile Edirne ve TekirdaÄŸ’ın kuzey bölgeleri olduÄŸunu söyledi. Trakya’da deprem açısından en güvensiz ve imara açılmaması gereken bölgelerin Ergene çukuru, Marmara EreÄŸlisi, Mürefte ve Åžarköy kıyılarının yapılaÅŸmaya açılmaması gerektiÄŸini ancak buna engel olunamadığını ifade etti.Prof. Dr. Ercan, Kuzey Anadolu kırığının davranışının kiÅŸilikli olduÄŸunu, doÄŸudan baÅŸlayıp batıya doÄŸru adım adım gittiÄŸini söyledi. Bölge üzerine eskiden meydana gelen depremleri anlatan Ercan, ‘Sonuçta İzmit 1999 depreminin olacağını biz jeofizik mühendisleri ilk kez 1982 yılında söyledik. 1982 yılında algoritmamı uyguladığım zaman 1994’ten sonra her an deprem olabilir demiÅŸtim. Tabi bunu çoÄŸunuz anımsamıyordu çünkü o zaman için deprem konuları bu kadar ilgi çekmiyordu. Sonra 5 yıl gecikmeyle 1999 depremi gümbür gümbür geldi ve 17 bin 800 kiÅŸiyi kaybettik. 7,5 büyüklüğündeki bu depremde boÅŸalan enerji 130 atom bombasının gücüne eÅŸ deÄŸerdeydi? dedi.’DEPREMİN BİR YASASI VARDIR. TARİHİNİ BİLMEYEN TARİHİ YAÅžAR’Marmara Denizi’nde olacak bir depremin Marmara’nın çevresindeki kentlerin depremi olduÄŸunu ifade eden Ercan, ‘Marmara EreÄŸlisi’nin önünde olacak deprem hem TekirdaÄŸ, Çanakkale, İstanbul, Balıkesir, Bursa, Yalova hem de Kocaeli’nin depremidir. Nasıl onların depremi bizi etkilediyse bizim depremimiz de buraları etkileyecektir. Demek ki bu hazırlık sadece TekirdaÄŸ’da deÄŸil bu saydığım illerin tamamında yapılmalıdır. Çünkü Marmara’da bugüne kadar yapmış olduÄŸum araÅŸtırmada Marmara depremleri bir bütün davranışı içinde oluyorlar. Depremin bir yasası vardır ve bu yasa der ki ‘Bir yerde 7 büyüklüğünde bir deprem olduysa gelecekte de aynı yerde aynı büyüklükte bir deprem olacaktır.’ Demek ki tarihini bilmeyen tarihini yaÅŸar.’DEPREMİN NEREDE OLACAÄžINI BİLİYORUZ?Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Marmara’daki depremi ölçerleriyle nerenin gergin olup olmadığını bildiklerini belirterek, ‘Buna göre Büyükçekmece’nin batısından Åžarköy’e kadar yüksek gerginlik yaÅŸanıyor. Demek ki bu gerginliÄŸin bulunduÄŸu torağın bir kısmı Silivri’den baÅŸlıyor yani İstanbul’un batısından baÅŸlıyor ama büyük bölümü TekirdaÄŸ ilinde bulunuyor. Buna göre TekirdaÄŸ ilini deprem bekliyor diyoruz. Bu depremin olacağı yer ise bu arı kovanının en yoÄŸun olduÄŸu yer Marmara EreÄŸlisi’nin önü oluyor. Arzu ederseniz dışarıya çıkarız sizlere depremin tam nerede olacağını da gösterebilirim. Sadece Marmara EreÄŸlisi depremi olmayacak bütün Trakya bölgesinin depremi olacak. Nasıl kırılacak bu deprem derseniz, doÄŸu-batı doÄŸrultusunda kırılacak. Bir deprem olduÄŸu zaman hem doÄŸu-batı doÄŸrultusunda kırılacak hem de Trakya kırığını oynatarak tam bu Marmara EreÄŸlisi’nde bulunan dolum tesislerinin altından geçerek Çorlu’ya doÄŸru gidecek, Çorlu’yu da çok etkileyeceÄŸini de söyleyeyim, Lüleburgaz, Babaeski üzerinden Edirne’ye kadar etki yaratacak. Yani bu deprem sadece Marmara EreÄŸlisi depremi olmayacak bütün Trakya’nın ve Marmara bölgesinin depremi olacak? ifadelerini kullandı.’İLK DEPREM KÜÇÜKÇEKMECE’NİN ALTINDA OLACAK?Prof. Dr. Ercan, kendisine büyük İstanbul depreminin sorulduÄŸunu belirterek, ‘İstanbul’un önünde olacak olan deprem Küçükçekmece ile Avcıların önünde olacak ve bu deprem 6,4 ile 6,7 arasında olacak. Yani büyük olmayacak. İstanbul’da büyük deprem olsaydı arkadaÅŸlar, hiçbir ÅŸey bilmiyorsanız oradaki kalıntılara bakın, bugün ne Ayasofya kalırdı ne BozdoÄŸan Kemeri kalırdı, ne Süleymaniye kalırdı, İstanbul’un surları kalırdı. Yedikule surları her deprem olduÄŸunda yıkılır. Bana göre ilk deprem Küçükçekmece’nin altında olacak? dedi.’BÜYÜK DEPREM TEKİRDAÄž’DA OLACAK; KIYI ÅžERİDİNDEKİ YAPILAR YIKILMALI?Hiç kimsenin TekirdaÄŸ depreminden söz etmediÄŸini söyleyen Ercan, ‘Kimse TekirdaÄŸ depreminden söz etmiyor herkes İstanbul diyor. Oysaki büyük deprem TekirdaÄŸ’da olacak. Marmara EreÄŸlisi’nin beklediÄŸi depremin yıkım kuvveti de 9 olacaktır. EÄŸer Marmara EreÄŸlisi’nde enkaz altında insan aramak istemiyor, can kaybı yaÅŸamak istemiyorsanız o kıyı ÅŸeridindeki yapıların hepsinin yıkılması gerekiyor. Siz yıkmazsanız deprem hepsini yıkacak bu yapıların.  İnsanlar önce malım dememeli önce canım demeli. Bir kiÅŸinin Türkiye Cumhuriyeti’nde depremden ölmesinin maliyeti 1 milyon 250 bin dolardır. Pekiyi bir kiÅŸinin depremde ölmemesi için yapılması gereken kiÅŸi başı yatırımın miktarı ne kadardır biliyor musunuz? Sadece 5 bin dolardır? diye konuÅŸtu.’MARMARA EREÄžLİSİ DEPREMİNDE AÇIÄžA ÇIKACAK GÜÇ, 24 ATOM BOMBASINA EÅžDEÄžER?Daha önce de 2045 yılından önce büyük deprem olmayacağını söylediÄŸini belirten Ercan, bölgede olan depremleri anlatıp, ‘Marmara EreÄŸlisi depremi İstanbul’da olacak olan depremin 6 katından daha fazla olacak. İstanbul’da beklenen depremde açığa çıkacak güç 4,3 atom bombası gücünde olacak. Ama Marmara EreÄŸlisi’nde olacak olan depremde açığa çıkacak güç ise 24 atom bombasına eÅŸ deÄŸer olacaktır. Ama biz bunu can kayıpsız atlatabiliriz’ diye konuÅŸtu.’İSTANBUL’DA ÖNLEM ALMAK KOLAY DEĞİL?Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, olası bir depremde 18 milyon kiÅŸinin yaÅŸadığı İstanbul’da önlem almanın kolay olmadığını belirterek, 1 milyon 600 bin yapının dönüştürülmesi gerektiÄŸini söyledi. Ercan, ‘1 milyon 600 bin yapının dönüştürülmesi için bir kere para yok yani sonra yasada bazı eksikler var. Sonra insanlar bu konuda da yardımcı olmuyorlar yönetimlere. Çünkü adam bir daire veriyor iki daire istiyor veya ‘Ben bu daireyi veririm ama aynı boyutta daire isterim? diyor. Böyle olmaz ki yani o zaman hangi müteahhit o yapıyı yıkıp yeniden yapar ki. Dolayısıyla yönetim ve halk arasında mal mülk anlaÅŸması olması gerekiyor. Bu kesinlikle böyle her ÅŸeyi devletten de beklemeyecekler. Yoksulun bir de elinden tutmak gerekiyor. Åžimdi yoksulun elinde para olmadığı için yapısını yıktırıp yeniden yaptırma olanağı yok. Sonra özellikle Türkiye’deki yapıların yüzde 20’si yerden gelen sorunlar, yüzde 80’i yapıdan gelen sorunlardan dolayı yıkılıyor. Yapısal sorunlar için banka kredi veriyor ama jeofizik araÅŸtırmalar için banka kredi vermiyor. Yani yarından tezi yok bankalar yerden gelen sorunlar için de kredi vermeli’ dedi.’SİSAM’DA BEKLEDİĞİMİZ DEPREM HENÜZ OLMADI?Son günlerde Malatya, Aydın ve Çorum’da meydana gelen depremlere deÄŸinen Prof. Dr. Ercan, ‘Bunlar depremcik boyutundaydı. Sadece Çorum’da, Ezine Pazarı kırığında bir deprem oldu 4.1 büyüklüğünde bu Ezine Pazarı kırığının diri olduÄŸunu gösteriyor. DiÄŸer depremler daha küçük boyuttaydı, onlarda çekinecek bir durum yok. Ancak Sisam’da beklediÄŸimiz o orta büyüklükteki 5,5-5, 6’ya kadar olacak depremin hiçbiri olmadı henüz. Bu durum orada çekincenin sürdüğünü ve İzmir’de hasar görmüş yapıların bir an önce yıkılıp orada ölümlerin gelecekte önlenmesinin yararını gösteriyor bize. Åžimdi Aydın’da depremler çok seyrek aralıklarla oluyor. KuÅŸadası da Aydın’ın bir ilçesi biliyorsunuz. Depremlerin en sık olduÄŸu yer Sisam Adası ve KuÅŸadası’nın bulunduÄŸu kesim. O nedenle deprem için en çekinceli olan bölge Aydın’dır. Ama Efeler ilçesi deÄŸildir. Aydın’da deprem çekincesi yüksek olan ilçeler Nazilli, Söke, KuÅŸadası, Ortaklar, Germencik ve Efeler olarak sıralanıyor’ diye konuÅŸtu.’İZMİR’İN GERÇEK DEPREMİ İZMİR KIRIÄžININ ÜZERİNDE OLACAK? İzmir’in Seferihisar açıklarında yaÅŸanan depremin büyüklüğünün de 7, yıkım gücünün de 9 olduÄŸunu ifade eden Ercan, ÅŸunları söyledi: ‘İzmir için zaten bu deprem İzmir’de olmadı, Sisam’da oldu. Depremin büyüklüğü 7, yıkım gücü 9’du. Bu biraz Türkiye’nin ayıbıdır. Sisam bölgesinde 7’den büyük deprem beklemediÄŸim için İzmir’de daha büyük bir deprem beklemiyorum demektir. İzmir’in gerçek depremi İzmir kırığının üzerinde olacak bir depremdir. EÄŸer İzmir’de 7 büyüklüğünde deprem olsaydı birçok kiÅŸinin ölümünden söz edebilirdik. Evet, Sisam’daki kırık boÅŸalmıştır orada bir deprem beklemiyorum. Ama İzmir kırığı gelecekte deprem yaratmak için birikimini sürdürmektedir. Kentsel dönüşüm bu iÅŸin tek çaresidir. Depremi ben kısa bir süre içinde beklemediÄŸimi söylemiÅŸtim. Kentsel dönüşümü hızlandırmamız gerekiyor. Yapısal dönüşümden vazgeçip, mahalle ve ilçe boyutunda yıkıp yerine yeniden yapmamız gerekiyor. Bir an önce yapılması gereken budur, belediyelerin ise bu yapıları kontrol ettirip onları yenileme konusunda zorlama yetisi yoktur. Belediyelerin bu yetkisi belediyelere verilirse bu iÅŸ hızlanır. Hiçbir ÅŸey için asla geç deÄŸildir. Dolayısıyla İstanbul depremine daha 20-25 yıl var. İstanbul’da yıkıcı bir deprem olmadı henüz. Kaldı ki Marmara EreÄŸlisi’nde de deprem olmadı dolayısıyla bugüne kadar yasalar, yönetmelikler çıktı, kentsel dönüşümler için taban haritaları çıkarıldı bundan sonra yapılacak eylem iÅŸi hızlandırmak.’Â
Bir önceki yazımız olan Erzurum tahsilatta zirvede başlıklı makalemizde Doğu Anadolu, Ekim ve Ekonomi hakkında bilgiler verilmektedir.